Analyseren

Mijn allereerste pianojuf was waarschijnlijk een hele lieve mevrouw, maar ik snapte niet wat ik bij haar kwam doen. Ze had limonade en koekjes en stripboeken om te lezen. Maar ik kwam toch om te leren pianospelen??
Als 10-jarige had ik in mijn hoofd dat ik dát wilde leren en dan moest je niet aankomen met allemaal afleidend materiaal. Gelukkig zag mijn moeder dat ook in en ben ik daar na één keer niet meer terug geweest. Ik kreeg vervolgens les van mijnheer Visser. Suuuper klassiek geschoold, maar dáár leerde ik wat.

Op de middelbare school kon ik na de brugklas naar het VWO. Daarbij kon ik kiezen of ik er Latijn bij wilde. Dat wilde ik wel, want ik hield uiteraard toen ook al van nieuwe dingen leren. Als ik Latijn koos, moest ik muziek laten vallen. Om mij heen hoorde ik nogal wat onbegrip voor mijn keuze, want ik hield toch van muziek? Ehh, ja. Maar daar had deze keuze niets mee te maken. Bij mijn pianoles leerde ik meer dan in de muzieklessen op school, dus ik wist het wel!

Ik maak het nu ook wel mee met kinderen in de muziekles op school. Als ik een les geef waarbij het onderwerp van een liedje mij op een zijspoor zet – want bruggetjes gaan snel in mijn hoofd, dus ik zit zó ergens anders – krijg ik nog wel eens te horen: “Juf, gaan we nu beginnen?” of “Juf, dit is toch muziekles en geen taalles?” Haha, grappig, want dan doen ze eigenlijk net hetzelfde als ik bij mijn pianoles: aangeven dat ze niet met mij mee willen als ik in hun ogen van het doel afwijk. Dat ik dat laatste eigenlijk niet doe, maar een omweg kies, dat zien ze dan (nog) niet.

Ik heb een analyseer-hoofd. Echt hoor, ik analyseer wat af. Waarom gaat dit zus of zo? Wat als? Ik heb dat en dat gezien, ik denk dat het komt doordat… Iemand doet iets waar ik vraagtekens bij heb en hop, daar gaat het weer: alle mogelijke redenen komen voorbij.

Vandaag waren mijn collega’s op school de resultaten van het afgelopen schooljaar aan het analyseren. Ik zit daar niet bij, omdat het daarbij nooit over muziek gaat. Er wordt druk gesproken over hoe het toch komt dat Jip of Joris het beoogde niveau niet haalt. Ik hoor ook dat het gaat over hoe zij zichzelf kunnen verbeteren om de kinderen mee te krijgen in het niveau wat wenselijk is. Daar is op zich niks mis mee. Verbetering van lesgeven is helemaal niet verkeerd. Wat ik er lastig aan vind is, dat het maar steeds om getallen gaat. Doelen die behaald moeten worden, leest men af aan cijfertjes.

Wat nou als je ervoor kiest om het te laten bepalen door hoe de kinderen in het leven staan, over zichzelf denken, met anderen omgaan, aan het eind van hun basisschool carrière? Ik weet dat diep in hun hart álle meesters en juffen dat eigenlijk belangrijk vinden. Zo jammer dat dan een overheid met inspectie de kunde van de leerkracht afmeet aan die cijfertjes. Ouders die scholen zoeken, doen dat vaak ook. Hoge uitstroom? Dan moet het vast een goede school zijn! En dan vergeten we even de wijk waar de school staat, de populatie, het feit dat er soms een groep kinderen tussen zit die op hun top presteert, maar niet op de top van de inspectie-ladder…

Gelukkig maar dat het niet over muziek gaat, denk ik dan. Ik heb in mijn lessen zeker wel doelen. Maar die zijn niet in cijfertjes uit te drukken. Niet meetbaar volgens één of ander opgelegd systeem.
Wat ik zie in mijn lessen zijn kinderen die groeien in focus, in betrokkenheid, in durf… Kinderen die open gaan doordat een bepaald muziekje hen raakt. Kinderen die afhaken als het om leervakken gaat, maar bij muziek de sterren van de hemel zingen of spelen. Ik zie ook kinderen die totaal aritmisch blijven tot in groep 8, maar zoooveel plezier hebben in het samenspelen!
Kijk, en dan is mijn doel bereikt. Ik heb de kinderen kunnen laten proeven van een klein stukje muziekwereld – want die hele wereld is veel te groot voor alleen op de basisschool – en nu kunnen ze zelf bepalen of het al dan niet naar meer smaakte.

Dan hoop ik dat er tussen die kinderen af en toe ook eens eentje zit, die graag een instrument wil leren bespelen en daar doelgericht op af gaat. Professioneel hoeft niet, mag wel. Plezier is een must. Als puur muziek maken jou plezier geeft, helemaal goed. Als je houdt van lekker veel geruis eromheen en daardoor juist geïnspireerd wordt tot spelen, ook prima. En niks moet. Maar je kunt pas zeggen of iets lekker is als je ervan hebt mogen proeven.

Ik ben in elk geval blij dat ik les heb gehad van die oude mijnheer Visser. Die op het laatst bijna in slaap viel tijdens de lessen, omdat hij er eigenlijk te oud voor was (over de 80…). Wat heb ik daar veel techniek geleerd. Het geruis wat ook om muziek heen kan, kwam ik pas later tegen. En ik pikte daaruit waar ik zelf het nut van in zag. Of waar ik gewoon blij van werd. Want een HB’er is echt niet alleen maar serieus hoor 😉

Genoeg geanalyseerd voor vandaag. Dankjewel voor het lezen!

Afbeelding: een lekker stukje abstract werk, zonder titel. Voor wie zin heeft om te analyseren hoe ik dat gemaakt heb en wat het zou kunnen voorstellen: be my guest! Kopen mag ook, natuurlijk 😉